ವ್ಯವಹಾರ ಅಧ್ಯಯನ

ಅಧ್ಯಾಯ 1. ಬ್ಯಾಂಕು ವ್ಯವಹಾರಗಳು 

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು:
• ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಬ ಪದವು ಪ್ರೇಂಚ್‍ನ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಬ ಶಬ್ದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಬ್ಯಾಂಕ್ ರಿಜರ್ವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಗಿದೆ.
• ರಾಷ್ಟ್ರೀಕೃತ ಬ್ಯಾಂಕಿಗೆ ಉದಾಹರಣೆ ಭಾರತೀಯ ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್.
• ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಳಿತಾಯ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ದಿನಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಬಾರಿಯಾದರೂ ವ್ಯವಹರಿಸಬಹುದಾದ ಖಾತೆ ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆ.
• ಠೇವಣಿಯನ್ನು ನಿಗಧಿತ ಅವಧಿಗೆ ನಿಗದಿತ ಠೇವಣಿ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಇಡಬಹುದಾಗಿದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಬ ಪದವು ಇಟಾಲಿಯನ್ ಬ್ಯಾಂಕೋ ಎಂಬ ಶಬ್ದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಬ ಪದವು ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.
• ಂಖಿಒ ಇದರ ವಿಸ್ತøತ ರೂಪ : – ಂuಣomಚಿಣiಛಿ ಖಿeಟಟeಡಿ ಒಚಿಛಿhiಟಿe.
• ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಾಲ ಕೊಟ್ಟು ಬಡ್ಡಿ ವಸೂಲು ಮಾಡುತ್ತವೆ.
• ಯಾವುದೇ ದೇಶದ ಆಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಆ ದೇಶದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ನಿಂತಿದೆ.
• ಜನರು ಹಣ ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡಲು ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆಯ ಠೇವಣಿಗಳಿಗೆ ಬಡ್ಡಿ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ.
• ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆಗೆಯುವುದು ಅವಶ್ಯಕ.
• ಪರಿಣಿತರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಕೊಡುವುದು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ರಕ್ಷಣಾ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
• ಹಣ ಪಾವತಿ ಮಾಡುವ ನಮೂನೆಯನ್ನು ಚಲನ್ ಎನ್ನತ್ತಾರೆ.

ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿ.
1. ಬ್ಯಾಂಕು ಎಂದರೇನು?
  ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಂಬ ಪದವು ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಿದೆ. ಇದು ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿ, ಆ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಸಾಲಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸೇವೆಗಳಿಗಾಗಿ ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿರುವ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ.

2. ಬ್ಯಾಂಕಿನ ವ್ಯವಹಾರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಗಮನಿಸಬಹುದಾದ
   ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡಿ.
• ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಹಣದ ವಹಿವಾಟನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕ್ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ, ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆ ಅಥವಾ ಒಂದು ಕಂಪನಿಯಾಗಿರಬಹುದು.
• ಇದು ಹಣಕಾಸಿವ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡುವ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸುತ್ತವೆ.
• ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ವಿವಿಧ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಹಣವನ್ನು ಸಾಲರೂಪದಲ್ಲಿ ಕೊಡುತ್ತವೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕು ಸೇವೆಯ ಮನೋಭಾವ ಹೊಂದಿದ್ದು ಲಾಭ ಪಡೆಯುವ ಒಂದು ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ.

3. ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕಾರ್ಯಗಳಾವವು?
• ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಕಾರ್ಯಗಳು.
• ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಂದ ಅಥವಾ ಇತರರಿಂದ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸುವುದು.
• ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ & ಸಂಘ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಕೊಡುವುದು.
• ಹಣವನ್ನು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದು.
• ಚೆಕ್ಕು & ಹುಂಡಿಗಳ ಮೇಲೆ ಹಣ ವಸೂಲು ಮಾಡುವುದು.
• ಸಾಲಪತ್ರಗಳನ್ನು & ಜವಬ್ದಾರಿ ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಕೊಡುವುದು.
• ಭದ್ರತಾ ಕಪಾಟುಗಳನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಕೊಡುವುದು.
• ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವದು.

4. ಬ್ಯಾಂಕ್ & ಗ್ರಾಹಕರ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ತಿಳಿಸಿ.
1. ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂಬಂಧ –
• ಸಾಲಿಗ & ಸಾಲಗಾರನ ಸಂಬಂಧ,
• ಸಹಾಯಕ ಅಥವಾ ಉಪಕಾರ ಸಂಬಂಧ,
• ಕಾರುಬಾರಿ ಅಥವಾ ನಿಯೋಗಿ & ಮುಖ್ಯಸ್ಥನ ಸಂಬಂಧ.
2. ವಿಶೇಷ ಸಂಬಂಧ –
• ಚೆಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಮನ್ನಣೆ ಮಾಡುವುದು.
• ಗ್ರಾಹಕರ ಲೆಕ್ಕಗಳ ಗೋಪ್ಯತೆ ಕಾಪಾಡುವುದು.

5. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆ ತೆರೆಯುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ
   ಹೇರಳವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕಾರಣ ಕೊಡಿ.
• ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆಯು ಜನರು ಹಣ ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವೇತನ ಪಡೆಯುವವರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಹಿರಿಯ ನಾಗರಿಕರು & ಪಿಂಚಣಿದಾರರು ಕೂಡ ಖಾತೆ ತೆರೆಯಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ.
• ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ನೀಡುವ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ರಿಯಾಯತಿ, ಧನಸಹಾಯ & ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವೇತನ ಮುಂತಾದವು ನೇರವಾಗಿ ಸಿಗುವಂತೆ ಮಾಡಿರುವುದು.
• ಈ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆ ತೆರೆಯುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೇರಳವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

6. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ತೆರೆಯುವದರಿಂದಾಗುವ ಅನುಕೂಲಗಳಾವವು?
   ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾದದ್ದು ಹೇಗೆ?
• ಬ್ಯಾಂಕು ಖಾತೆಯು ಹಣದ ಭದ್ರತೆ ಕಾಪಾಡುತ್ತದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕು ಖಾತೆಯು ಹಣದ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕು ಖಾತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರು ಸಾಲ ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕು ಖಾತೆಯು ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಸುಗಮವಾಗಿ ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
• ಬ್ಯಾಂಕು ಖಾತೆದಾರರು ಭದ್ರತಾ ಕಪಾಟುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.
• ಬ್ಯಾಂಕು ಖಾತೆಯು ಹಣವನ್ನು ವಸೂಲು ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

7. ಭಾರತೀಯ ಅಂಚೆ ಕಛೇರಿಯು ಯಾವ ರೀತಿ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್
   ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡುತ್ತದೆ? ಅಥವಾ ಅಂಚೆ ಇಲಾಖೆಯು
   ಕೈಗೊಂಡಿರುವ ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಹಾರಗಳು  ಯಾವುವು?
   ಅಂಚೆ ಕಛೇರಿಯು ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ವ್ಯವಹಾರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ  ಉಳಿತಾಯ ಪತ್ರಗಳು, ಅಂಚೆ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆಗಳು, ಕಿಸಾನ ವಿಕಾಸ ಪತ್ರಗಳು ಮಾಹೆಯಾನ ತೀರು ಠೇವಣಿಗಳು, ಅಂಚೆ ವಿಮೆ, ನಿವೃತ್ತಿ ವೇತನ & ಹಣವನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ಅನೇಕ ಹಣಕಾಸಿನ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ.

8. ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಪ್ರಮುಖ ವಿಧಗಳಾವವು?
1. ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕು ಅಥವಾ ಭಾರತೀಯ ರಿಜರ್ವ ಬ್ಯಾಂಕು
2. ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು
3. ಕೈಗಾರಿಕಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು
4. ಸ್ಥಳೀಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು
5. ಭೂ-ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಅಥವಾ ವ್ಯವಸಾಯ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು
6. ಸಹಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು

9. ಭಾರತೀಯ ರಿಜರ್ವ ಬ್ಯಾಂಕನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಬ್ಯಾಂಕು ಎಂದು ಕರೆಯಲು ಕಾರಣಗಳೇನು?
• ಭಾರತೀಯ ರಿಜರ್ವ ಬ್ಯಾಂಕನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಬ್ಯಾಂಕು ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ತಾಯಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
• ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ರಿಜರ್ವ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಹತೋಟಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ.
• ರಿಜರ್ವ ಬ್ಯಾಂಕು ದೇಶದ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕಾಗಿದೆ.
• ಇದು ಹಣಕಾಸಿನ ಕಾರ್ಯ ನೀತಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.
• ಈ ಕಾರ್ಯ ನೀತಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು ಪಾಲಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

10. ಬ್ಯಾಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ತೆರೆಯಬಹುದಾದ ವಿವಿಧ ಖಾತೆಗಳಾವವು?
1. ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆ
2. ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆ
3. ಆವರ್ತ ಠೇವಣಿ ಖಾತೆ
4. ನಿಶ್ಚಿತ ಠೇವಣಿ ಖಾತೆ.

11. ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಅಂತ್ಯ ಮಾಡಬಹುದು?
1. ಕಾರಣಸಹಿತ ವಿನಂತಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
2. ಖಾತೆ ಅಂತ್ಯಗೊಳಿಸಲು ಪಾಸ್‍ಪುಸ್ತಕ, ಉಳಿದಿರುವ ಚೆಕ್ಕು ಹಾಳೆಗಳು, ಡೆಬಿಟ್ & ಕ್ರೆಡಿಟ್ ಕಾರ್ಡು ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

12. ಬ್ಯಾಂಕು ಸಲ್ಲಿಸುವ ಸೇವೆಗಳಾವವು?
• ಜಮಾ ಕಾರ್ಡು (ಅಡಿeಜiಣ ಛಿಚಿಡಿಜs )ಗಳನ್ನು ಕೊಡುವುದು.
• ಖಾಸಗಿ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಕೊಡುವುದು.
• ಪರಸ್ಪರ ನಿಧಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು.
• ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಸಾಲಗಳನ್ನು ಕೊಡುವುದು.
• ಮನೆ ಕಟ್ಟಲು ಅಥವಾ ವಾಹನ ಖರೀದಿಸಲು ಸಾಲ ಕೊಡುವುದು.
• ಭದ್ರತಾ ಅಥವಾ ರಕ್ಷಣಾ ಕಪಾಟುಗಳನ್ನು ಕೊಡುವುದು.

ಅಧ್ಯಾಯ 2. ವಿಮೆ.

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು:
• ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಕೊಡಲು ಒಪ್ಪುವವನನ್ನು ವಿಮಾಕರ್ತ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ.
• ನಷ್ಟಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಡೆಯುವವನನ್ನು ವಿಮಾದಾರ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ.
• ಮನುಷ್ಯನ ಜೀವವನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಡುವ ವಿಮೆ ಜೀವವಿಮೆ ಆಗಿದೆ.
• ವಾಹನ ವಿಮೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಮೆ ಆಗಿದೆ.
• ವಿಮೆಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕರ್ತವ್ಯ ಹಾನಿಯ ನಷ್ಟವನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಡುವುದೇ ಆಗಿದೆ.
• ಹಾನಿಯಿಂದಾದ ನಷ್ಟಗಳನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಡಲು ವಿಮಾಸಂಸ್ಥೆಗಳು ರೂಡಿಯಲ್ಲಿ ಬಂದಿವೆ.
• ವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ವಿಮೆದಾರನ ಮಧ್ಯೆ ಏರ್ಪಡುವ ಒಂದು ಒಪ್ಪಂದವೇ ವಿಮೆ.
• ವಿಮೆಯು ಸಾಲ ಕೊಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯತಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• ಜೀವ ವಿಮೆಯಲ್ಲಿ ಮರಣದ ವೇಳೆ ಅನಿಶ್ಚಿತವಾದರೂ £ಂμಂಔ ಪರಿಹಾರ ನಿಶ್ಚಿತವೆಂದು ಕರಾರಾಗುತ್ತದೆ.
• ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಮೆಯಲ್ಲಿ ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರ ತತ್ವ ಸೇರಿರುತ್ತದೆ.
• ವಿಮೆಯ ಕರಾರಿಗೆ ವಿಮಾಕರ್ತ & ವಿಮಾದಾರ ಇಬ್ಬರೂ ಸಹಿ ಹಾಕಿರಬೇಕು.
• ವಿಮಾ ಪಾಲಸಿಯ ಅರ್ಜಿನಮೂನೆಯನ್ನು ಪ್ರಪೋಸಲ್ ಫಾರಂ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ.
• ವಿಮಾಬಾಂಡು ಬಂದ ನಂತರವೇ ವಿಮಾಪಾಲಸಿ ಅಂಗೀಕಾರವಾಗಿದೆಯೆಂದು ಅರ್ಥ.

ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿ.
1. ವಿಮೆ ಎಂದರೇನು?
  ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಹಣ ಮೌಲ್ಯದ ಕಂತನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನು ತನಗಾಗಲೀ ಅಥವಾ ತನ್ನ ವಸ್ತುಗಳಿಗಾಗಲಿ ಒಳಗಾಗುವ ಕೆಲವು ಅಪಾಯಗಳಿಂದ ಅಥವಾ ಹಾನಿಗಳಿಂದ
ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವದನ್ನು ವಿಮೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ.

2. ವಿಮಾಕರ್ತನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾದ ತತ್ವಗಳಾವುವು?
1. ಅತ್ಯಧಿಕ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹತೆಯ ತತ್ವ
2. ವಿಮಾರ್ಹ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ
3. ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರ ತತ್ವ
4. ಕೊಡುಗೆಯ ತತ್ವ
5. ಸಮಾನ ಅನುಭೋಗದ ತತ್ವ
6. ಕನಿμಂ~ £ಂμಂಔ}Àಮನ ತತ್ವ
7. ನಿಕಿಟಕಾರಕ ತತ್ವ.

3. ವಿಮಾಪಾಲಸಿ ಎಂದರೇನು?
  ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಒಂದು ವಸ್ತುವಿನ £ಂμಂಔ‘ಂದಾಗುವ ಹಾನಿಯನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಲುವಾಗಿ ವಿಮಾಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ವಿಮಾಕರ್ತನು ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಕರಾರನ್ನು ವಿಮಾಪಾಲಸಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ.

4. ವಿಮಾಪಾಲಸಿಯ ಪ್ರಕಾರಗಳು ಯಾವುವು?
  ವಿಮಾ ಪಾಲಸಿಯ ಪ್ರಕಾರಗಳು
1. ಕಾಲಮಿತಿ ವಿಮೆ,
2. ಜೀವಮಾನ ದತ್ತಿ ವಿಮಾಪಾಲಸಿ,
3. ಹಣ ಮರುಪಾವತಿ ವಿಮೆ,
4. ಮಕ್ಕಳ ಭವಿಷ್ಯ ವಿಮೆ,
5. ವಾರ್ಷಿಕ ಮರುಪಾವತಿ ವಿಮೆ,
6. ಷೇರುಗಳ ಮೌಲ್ಯಧಾರಿತ ವಿಮಾಪಾಲಸಿ

5. ವಿಮೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿ.
1. ವಿಮೆಯು ಅಪಾಯ, ಹಾನಿ, ಅಥವಾ ಮರಣ ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.
2. ವಿಮೆಯು ಕಡ್ಡಾಯ ಉಳಿತಾಯವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ.
3. ವಿಮೆಯು ಜೀವ ಮತ್ತು ವಸ್ತು ನಷ್ಟಗಳನ್ನು ಭರಿಸುವದರಿಂದ ವಿಮಾದಾರನು ಶಾಂತವಾಗಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.
4. ವಿಮೆಯು ಜೀವ ನಷ್ಟದ ನಿವಾರಣೆಗೆ ಸಹಾಯಮಾಡುತ್ತದೆ.
5. ವಿಮೆಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ಒಳಿತಿಗಾಗಿ ಸಹಾಯಮಾಡುತ್ತದೆ.
6. ವಿಮೆಯು ಹಣದ ಠೇವಣಿಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ.
7. ವಿಮೆಯು ಸಾಲಗಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ.
8. ತೆರಿಗೆಗಳ ವಿನಾಯತಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

6. ವಿಮಾವಂತಿಕೆ ಎಂದರೇನು?
   ವಿಮಾವಂತಿಕೆ ಎಂದರೆ ಜೀವ ವಿಮೆಯ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ವಿಮಾದಾರನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯವರೆಗೂ ಜೀವವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಅವಧಿಗನುಗುಣವಾಗಿ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾದ ವಂತಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

7. ಜೀವ ವಿಮೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ತಿಳಿಸಿ.
• ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಏನಾದರೂ ವಿಪತ್ತು ಅಥವಾ ಅನಾಹುತ ಸಂಭವಿಸಿದಲ್ಲಿ ಆ ಮನುಷ್ಯನÀ
• ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಹಣದ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ.
• ಮಕ್ಕಳ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಅಥವಾ ಇತರೆ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗಾಗಿ.
• ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ನಿರಂತರ ಆದಾಯದ ಮೂಲಕ್ಕಾಗಿ ಅಥವಾ ಉಳಿತಾಯದ ಯೋಜನೆಗಾಗಿ.
• ಏನಾದರೂ ಅಪಘಾತ ಅಥವಾ ಗಂಭೀರ ಖಾಯಿಲೆಯಿಂದಾಗಿ ಆದಾಯ ಕುಂಟಿತಗೊಂಡಾಗ ಬೇಕಾಗುವ ಹಣದ ಭರವಸೆಗಾಗಿ.

8. ವಿಮಾಪಾಲಸಿ ಪಡೆಯುವಾಗ ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾದ
   ವಿಧಾನಗಳಾವುವು?
1. ಯಾವ ವಿಮಾಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ವಿಮಾಪಾಲಸಿ ಪಡೆಯಬೇಕೆಂದಿರುವಿರೋ ಅದನ್ನು ಗುರ್ತಿಸಿ.
2. ನೀವು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಇಷ್ಟಪಡುವ ವಿಮೆಯ ವೆಚ್ಚ & ವಂತಿಕೆಗಳನ್ನು ವಯಸ್ಸಿಗನುಗುಣವಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ.
3. ಪ್ರಪೋಸಲ್ ಫಾರಂನ್ನು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ. ಇದಕ್ಕೆ ವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಂದಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಏಜೆಂಟರಿಂದಾಗಲೀ ಸಹಾಯ ಪಡೆಯಿರಿ.
4. ವಿಮಾ ಕಂತಿನ ಹಣದೊಂದಿಗೆ ಪಾಲಸಿಯ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಲಗತ್ತಿಸಬೇಕಾದ ಪತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ತಲುಪಿಸಿ.
5. ವಿಮಾ ಬಾಂಡು ಬಂದ ನಂತರ ನಿಮ್ಮ ವಿಮಾ ಪಾಲಸಿ ಅಂಗೀಕಾರವಾಗಿದೆಯೆಂದು ತಿಳಿದು, ಈ ಬಾಂಡನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿಡಿ.

9. ಜೀವ ವಿಮೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಮೆಯ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು
   ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿ.
ಜೀವ ವಿಮೆ
• ಜೀವ ವಿಮೆಯು ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನ’Àಜೀವವನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಡುವ ವಿಮೆಯಾಗಿದೆ.
• ಜೀವ ವಿಮೆಯು ವಿಮಾದಾರನಿಗಾಗಲೀ ಅಥವಾ ಅವನಿಂದ ನಿಯೋಜಿಸ್ಪಟ್ಟ ವಾರಸುದಾರರಿಗೆ ವಿಮಾ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ನಂತರವಾಗಲಿ ನಾಮ ನಿರ್ದೇಶಕರಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ
ಕೊಡುತ್ತದೆ.
• ಜೀವವಿಮೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೀರ್ಘ ಕಾಲದಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಮೆ
• ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಮೆಯು ಜೀವವಿಲ್ಲದ ವಸ್ತುಗಳ ವಿಮೆಯಾಗಿದೆ.
• ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಮೆಯು ಯಾವುದಾದರೂ ವಸ್ತುಗಳು ನಾಶಹೊಂದಿದಲ್ಲಿ ಅದರ ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ವಿಮಾಕರ್ತನು ವಿಮಾದಾರನಿಗೆ ಕೊಡಲು ಒಪ್ಪಿರುತ್ತಾನೆ.
• ಸಾಮಾನ್ಯವಿಮೆಯು ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕವಾದದ್ದು.

10. ವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದಾಗುವ ಪ್ರಯೋಜನಗಳಾವವು? ಅಥವಾ
ಜೀವವಿಮೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾದದ್ದು ಹೇಗೆ?
• ಜನರಿಗೆ ರಕ್ಷಣಾ ಮನೋಭಾವ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
• ಅನೇಕರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗವಕಾಶ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.
• ಆಸ್ತಿ ಅಥವಾ ಸ್ವತ್ತಿನ ಸುರಕ್ಷತೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
• £ಂμಂಔPಇI ಈಡಾಗುವದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುತ್ತದೆ.
• ರಕ್ಷಣೆಯ ಭರವಸೆ ಕೊಡುತ್ತದೆ.
• ವ್ಯಾಪಾರ ಪೈಪೋಟಿಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ.
• ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ.

11. ವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದರೇನು?
   ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಹಣ ಮೌಲ್ಯದ ಕಂತನ್ನು ಪಾವತಿಸಿ ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನು ತನಗಾಗಲೀ ಅಥವಾ ತನ್ನ ವಸ್ತುಗಳಿಗಾಗಲಿ ಒಳಗಾಗುವ ಕೆಲವು ಅಪಾಯಗಳಿಂದ ಅಥವಾ ಹಾನಿಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿದೆ. ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ವಿಮಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತೇವೆ.

12. ವಿಮಾ ಕಂಪನಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕರ್ತವ್ಯಗಳು ಯಾವುವು?
   ವಿಮಾಪಾಲಸಿಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕರ್ತವ್ಯ ಹಾನಿಯ ನಷ್ಟವನ್ನು ತುಂಬಿಕೊಡುವುದೇ ಆಗಿದೆ.

ಅಧ್ಯಾಯ 3. ಉದ್ಯಮಗಾರಿಕೆ 

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು:
• ಉದ್ಯಮಿ ಎಂಬ ಪದವು ಪ್ರೆಂಚ್ ಪದ ಎಂಟ್ರ ಪ್ರೆಂಡೆನಿಂದ ಬಂದಿದೆ.
• ಉದ್ಯಮಿಯು ಉದ್ದಿಮೆ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಕೈಗೊಳ್ಳುವ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಉದ್ಯಮಗಾರಿಕೆ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ.
• ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಸ್ತಾಪಿಸಲು ಜಿಲ್ಲಾ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು 1978
• ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.
• ಅಪೋಲೋ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ರೂವಾರಿಗಳು ಡಾ. ಪ್ರತಾಪರೆಡ್ಡಿ
• ವಿಪ್ರೋ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಅಜೀಮ್ ಪ್ರೇಮ್‍ಜಿ.
• ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಒಂದು ದೇಶದ ಉಆP ಮತ್ತು ತಲಾವರಮಾನ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಾರೆ.
• ಅಪೋಲೋ ವೈದ್ಯಶಾಲೆಗಳ ಗುಂಪು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕಿದವರು ಡಾ. ಪ್ರತಾಪರಡ್ಡಿ.
• ಜೆಟ್ ವಾಯುಮಾರ್ಗಗ¼ನ À್ನು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕಿದವರು ನರೇಶ್ ಗೋಯಲ್
• 1999 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇನ್ಫೋಸಿಸ್ ತಂveÀ್ರ Á್ಞನ ನಿಗಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದವರು ನಾರಾಯಣಮೂರ್ತಿಯವರು.
• ಓಂSಆಂಕಿ ನಲ್ಲಿ ನೊಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡ ಭಾರತದ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ ಇನ್ಫೋಸಿಸ್.
• ಬಿಳಿಕ್ರಾಂತಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವವರು ವರ್ಗೀಸ್ ಕುರಿಯನ್.
• ವರ್ಗೀಸ್ ಕುರಿಯನ್‍ರವರು ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯದ ಕೈರಾ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಆನಂದ್ ಹೈನುಗಾರಿಕೆ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು.
• ಧೀರೂಬಾಯಿ ಅಂಬಾನಿಯವರು ಮೌಂಟ್‍ಗಿರ್‍ನಾರ್ ಎಂಬಲ್ಲಿ ವಾರಾಂತ್ಯದ ಭಜನೆಗಳ ಪುಸ್ತಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಉದ್ಯಮ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
• ಧೀರೂಬಾಯಿ ಅಂಬಾನಿಯವರು ರಿಲಯನ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲೇ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ಯಮವಾಗಿದೆ.
• ಭಾರತದ ದೂರದರ್ಶನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಧಿಪತ್ಯ ಸಾಧಿಸಿದ ರಾಣಿ ಏಕ್ತಾಕಪೂರ್.
• 2001 ರಲ್ಲಿ ವರ್ಷದ~ ಉದ್ಯಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಏಕ್ತಾಕಪೂರ್‍ಗೆ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿದೆ.
• ಕರಣ್ ಮುಜುಮ್‍ದಾರ್ μಂರವರು ಬಯೋಕಾನ್ ನಿಗಮದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು & ಆಡಳಿತ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
• ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ 1978 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.

ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿ.
1. ಉದ್ಯಮಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ.
• ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವದು.
• ಸರ್ಕಾರದ ಅಧೀನ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಜೊತೆಗೂಡಿ ಸಹಾಯಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ನೆರವು ನೀಡುವುದು.
• ಉದ್ದಿಮೆಯನ್ನು ಆಧುನಿಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.
• ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.
• ಅತಂತ್ರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಉದ್ದಿಮೆಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು.
• ಸಾಂಪ್ರದಾಯಕವಲ್ಲದ ಶಕ್ತಿಸಾಧನಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ವಸ್ತುಗಳ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುವುದು.

2. ಉದ್ಯಮಿ ಎಂದರೇನು?
   ಹೊಸ ಕಲ್ಪನೆ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕೌಶಲ್ಯದಿಂದ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಡೆಸುವವನನ್ನು ಉದ್ಯಮಿ ಎನ್ನುತ್ತೇವೆ.

3. ಉದ್ಯಮಗಾರಿಕೆಯು ಸಾಹಸ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹೇಗೆ?
• ಉದ್ಯಮಗಾರಿಕೆಯು ಒಂದು ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಾಗಿದೆ.
• ಇದು ಏನೂ ಇಲ್ಲದುದನ್ನು ಏನಾದರೊಂದಾಗಿ ಸೃಜಿಸುವ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಚಟುವಟಕೆಯಾಗಿದೆ.
• ಇದು ಬೇರೆಯವರಿಂದ ಕಷ್ಟಸಾಧ್ಯವಾದ ಗೊಂದಲಮಯ, ವಿರೋಧಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು
• ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಒಂದು ಅವಕಾಶವನ್ನು ಗುರ್ತಿಸಿ ಅದನ್ನು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರುವುದೇ ಆಗಿದೆ.
• ಉದ್ಯಮಗಾರಿಕೆಯು ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಿ ಅಥವಾ ಹುಡುಕಿ, ನಷ್ಟಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಹಾಕಿ ಅದರಿಂದ ಲಾಭಪಡೆಯಲು ಒಂದು ಸಾಹಸ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವದೇ ಆಗಿದೆ.

4. ಬಿಳಿಕ್ರಾಂತಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಯಾರನ್ನು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ? ಏಕೆ?
   ವರ್ಗೀಸ್ ಕುರಿಯನ್‍ರವರನ್ನು ಬಿಳಿಕ್ರಾಂತಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಲೀಟರ್ ಹಾಲಿನ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕಲ್ಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಹಾಲಿನ ಹೊಳೆ ಹರಿಸುವದರ ಮೂಲಕ ಬೇಸಾಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಕಾರಣಕರ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

5. ಉದ್ದಿಮೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಿ. ಅಥವಾ
ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯಮಿಗಳ ಪಾತ್ರವೇನು? ತಿಳಿಸಿ.
• ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಜನರ ಅನುಪಯುಕ್ತ ಉಳಿತಾಯಗಳನ್ನು ಬಂಡವಾಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ.
• ಸ್ವಯಂ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವದರ ಮೂಲಕ ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಕುಶಲಕರ್ಮಿಗಳಿಗೆ, ತಾಂತ್ರಿಕಯೋಗ್ಯತೆ ಉಳ್ಳವರಿಗೆ & ಕಸುಬುದಾರರಿಗೆ ಅಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ.
• ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಒಂದು ದೇಶದ ನಿವ್ವಳದೇಶಿಯ ಉತ್ಪನ್ನ ಮತ್ತು ಜನರ ತಲಾವರಮಾನ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಾರೆ.
• ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಉತ್ತಮ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆದರದಲ್ಲಿ ಜನರಿಗೆ ಒದಗಿಸಿ, ಅವರ ಜೀವನಮಟ್ಟವನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಲು ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಾರೆ.
• ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ದಿಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ.
• ಉದ್ಯಮಿಗಳು ದೇಶದ ರ¥ುÀ ್ತ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಾರೆ.



6. ಉದ್ಯಮಗಾರಿಕೆಯ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಾವುವು?
• ಸೃಜನಾತ್ಮಕ,  * ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ,
• ಗುಂಪು ಕಟ್ಟುವದು, * ಸಮಸ್ಯೆಯ ಪರಿಹಾರ,
• £ಂμಂಔಭರಿತಕ್ಕೆ ಸಿದ್ಧ * ವಚನಬದ್ಧತೆ,
• ಹೊಸ ಪದ್ದತಿಯನ್ನು ರೂಢಿಸಿತರುವುದು,
• ನಾಯಕತ್ವ,  * ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಸಾಧನೆ,
• ಗುರಿಮುಟ್ಟುವಿಕೆ, * ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳುವುದು.

7. ಉದ್ಯಮಿಗಳ ಪ್ರವರ್ತಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಯಾವುವು?
1. ಜಿಲ್ಲಾ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಕೇಂದ್ರಗಳು
2. ಸಣ್ಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ
3. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಣ್ಣ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ನಿಗಮ ನಿಯಮಿತ
4. ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಸಂಸ್ಥೆ
5. ಖಾದಿ & ಗ್ರಾಮೋದ್ಯೋಗ ಮಂಡಳಿ
6. ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಲಹಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು

8. ಉದ್ಯಮಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳು ಯಾವುವು?
• ಉದ್ಯಮಿಯು ವ್ಯಾಪಾರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಅನೇಕ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ
• ಉದ್ಯಮಗಾರನು ಉತ್ಪಾದಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳ ಬಗ್ಗೆ, ತಾಂತ್ರಿಕತೆ ಬಗ್ಗೆ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಮುಂತಾದವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
• ಉದ್ಯಮಿಯು ಹೊಸ ಹೊಸ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ರೂಢಿಗೆ ತರುತ್ತಾನೆ.
• ಉದ್ಯಮಿಯು ವ್ಯಾಪಾರದ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಿ ಅದು ಸರಿಯಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾನೆ.

9. ಸ್ವ ಉದ್ಯೋಗ ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಆಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಯಾವುವು?
• ಜಾಹಿರಾತು ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು,
• ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಲಹಾ ಸಂಸ್ಥೆ,
• ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಲಹಾ ಸಂಸ್ಥೆ,
• ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಬಾಡಿಗೆಗೆ & ಗುತ್ತಿಗೆಗೆ ನೀಡುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು,
• ಛಾಯಾಪ್ರತಿ ತೆಗೆಯುವ ಕೇಂದ್ರಗಳು,
• ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸಂಶೋಧನೆ & ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು
• ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಸ್ತುಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು
• ಅಂತರ್ಜಾಲ * ಸಂಹವನ ಅಂಗಡಿಗಳು
• ದೂರದರ್ಶನ ಜಾಲ ಬಂದದ ಸೇವಾಕ್ಷೇತ್ರಗಳು

10. ಸ್ವ ಉದ್ಯೋಗದ ಯೋಜನೆಗೆ ಸಾಲ ಕೊಡುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಯಾವುವು?
1. ಭಾರತದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬ್ಯಾಂಕು
2. ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕು
3. ಆಮದು ಮತ್ತು ರಫ್ತು ಬ್ಯಾಂಕು
4. ಭಾರತೀಯ ಸಣ್ಣಕೈಗಾರಿಕಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಬ್ಯಾಂಕ್
5. ಭಾರತೀಯ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಹಣಕಾಸು ಬ್ಯಾಂಕು
6. ಭಾರತೀಯ ವಾಣಿಜ್ಯ & ಇತರೆ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು
7. ರಾಜ್ಯ ಹಣಕಾಸು ನಿಗಮ
8. ಭಾರತೀಯ ಜೀವವಿಮಾ ನಿಗಮ
9. ಯುನಿಟ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ

11. ಟಿಪ್ಪಣಿ ಬರೆಯಿರಿ.
1. ಡಾ. ಪ್ರತಾಪರಡ್ಡಿ
• ಇವರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಶಾಲೆಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪಡಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಗರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
• ಇವರು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದ “ಅಪೋಲೋ” ವೈದ್ಯಶಾಲೆಗಳ ಗುಂಪು ಸುಮಾರು 750 ಆಧುನಿಕ ರೀತಿಯ ದವಖಾನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
• ಇವರ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಾಧನೆ ಭಾರತದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೂ ದೊರಕುವಂತಹುದೇ ಆಗಿದೆ.

2. ನರೇಶ್ ಗೋಯಲ್
• ಇವರು ಜೆಟ್ ವಾಯುಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕಿದವರು & ಅದರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
• ಈ ವಾಯುಮಾರ್ಗವು ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆಂತರಿಕ ವಾಯುಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ.
• ಗೋಯಲ್‍ರವರು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ 1917 ರ ತೆರೆದ ಅಂತರಿಕ್ಷ ನೀತಿಯ ಸದವಕಾಶಗಳನ್ನು
• ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಂಡು ಜೆಟ್ ವಾಯುಮಾರ್ಗವನ್ನು ಆಂತರಿಕ ಸಂಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಿಶ್ಚಿತ ವೇಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಓಡಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.

3. ನಾರಾಯಣ ಮೂರ್ತಿ
• ಇವರು 1999ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇನ್‍ಫೋಸಿಸ್ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ನಿಗಮವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
• ಓಂSಆಂಕಿ ನಲ್ಲಿ ನೊಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡ ಭಾರತದ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಇನ್‍ಫೋಸಿಸ್ ಆಗಿದೆ.
• 2006ರ ವೇಳೆಗೆ ಈ ಸಂಸ್ಥೆಯು 50000ಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾದ ಕೆಲಸಗಾರರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಂಡು
• ಎರಡು ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್‍ಗಳಿಗಿಂತ ಮಿಗಿಲಾದ ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ.
• ಮೂರ್ತಿಯವರ ಪ್ರಮಾಣಿಕತೆ, ಸತ್ಯಸಂದತೆ ನೀತಿಪೂರ್ಣ ಸಮಗ್ರತೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳು ಅವರ ವಹಿವಾಟುಗಳ ಸಮಗ್ರ ಯಶಸ್ಸಿಗೆ ಕಾರಣಗಳಾಗಿವೆ.

4. ಏಕ್ತಾ ಕಪೂರ್
• ಭಾರತದ ದೂರದರ್ಶನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ “ಅಧಿಪತ್ಯ ಸಾಧಿಸಿದ ರಾಣಿ”ಯೇಂದೆ ಹೆಸರು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.
• ಇವರು ಬಾಲಾಜಿ ದೂರದರ್ಶನ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದವರಾಗಿದ್ದು 2001ರಲ್ಲಿ ಇವರಿಗೆ
• ವರ್ಷದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಉದ್ಯಮಿಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಸಂಸ್ಥೆ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿದೆ.
• ಇವರು ತಮ್ಮ 19ನೇ ªμಂ ರ್Àಕ್ಕೆ ದೂರದರ್ಶ£ À ಅನುಕ್ರಮ ಪ್ರಸಾರದ ರೂವಾರಿಯಾದರು.

5. ಕಿರಣ್ ಮುಜುಮ್‍ದಾರ್ μಂ
• ಇವರು ಬಯೋಕಾನ್ ನಿಗಮದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಹಾಗೂ ಆಡಳಿತ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
• ಈ ನಿಗಮವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಜೀವವಿಜ್ಞಾನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು 1978ರಲ್ಲಿ ಒಂದು
• ಸಣ್ಣ ಬಾಡಿಗೆಯ ಮೋಟಾರು ನಿಲ್ಲಿಸುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
• ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಇವರು ¸ಂPಂμಂಂಔ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಆದರೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಎದುರಿಸಿ
• ಜೀವವಿಜ್ಞಾನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವು ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಾದ್ಯಪಡಿಸಿದರು

ಅಧ್ಯಾಯ 4. ವ್ಯವಹಾರದ ಜಾಗತೀಕರಣ 

ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು:
• ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸಾಂದ್ರತೆ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುವದು.
• 2011ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ 121 ಕೋಟಿ.
• ಭಾರತದ ಸರಾಸರಿ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಪ್ರ.ಚ.ಕಿ.ಮೀ.ಗೆ 382 ರಷ್ಟಿದೆ.
• ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ ರಾಜ್ಯ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ.
• ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ ರಾಜ್ಯ ಸಿಕ್ಕಿಂ.
• ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ರಾಜ್ಯ ಬಿಹಾರ.
• ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ರಾಜ್ಯ ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ.
• ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1872 ರಲ್ಲಿ ಜನಗಣತಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು.
• 2011ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದ ಸರಾಸರಿ ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇ. 74.04%.
• 2011ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಟ ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ ರಾಜ್ಯ ಕೇರಳ.
• 2011ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಟ ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ ರಾಜ್ಯ ಬಿಹಾರ.
• ಭಾರತದ ಸರಾಸರಿ ಲಿಂಗಾನುಪಾತ ಪ್ರತಿ 1000 ಪುರುಷರಿಗೆ 940 ಮಹಿಳೆಯರು.

ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿರಿ.
1. ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಎಂದರೇನು?
  ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ಜನರ ಪ್ರಮಾಣವೇ ಅಲ್ಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಾಗಿದೆ.

2. ಜನಸಾಂದ್ರತೆ ಎಂದರೇನು?
  ಒಂದು ಭೂಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಒಟ್ಟು ಜನರ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಆ ಭೂ ಪ್ರದೇಶದ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಭಾಗಿಸಿದಾಗ ಬರುವ ಭಾಗಲಬ್ಧವೇ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯಾಗಿದೆ.

3. ವಲಸೆ ಎಂದರೇನು?
  ಮಾನವನು ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ವಾಸಸ್ಥಳವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವದನ್ನೇ ವಲಸೆ ಎಂದು ಕರೆಯುವರು.

4. ವಲಸೆಯ ವಿಧಗಳಾವವು?
  1. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಲಸೆ.  2. ಆಂತರಿಕ ವಲಸೆ.

5. ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಹಂಚಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಅಂಶಗಳಾವುವು?
   ಭಾರತದ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಹಂಚಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ಭೌಗೋಳಿಕ, ಆರ್ಥಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅಂಶಗಳು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದು ಅದು ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು
ಹೊಂದಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

6. ಪುರಯೋಜನೆ ಎಂದರೇನು?
   ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮೂಲ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಅಂದರೆ ರಸ್ತೆ, ಕುಡಿಯುವ ನೀರು, ಚರಂಡಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಗ್ರಂಥಾಲಯ, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಹಳ್ಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಣಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸುವದು. ಇದನ್ನು ಪುರಯೋಜನೆ ಎಂದು ಕರೆದಿರುವರು.

7. ಭಾರತದ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ವಲಯಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಬರೆಯಿರಿ.
1. ಅಧಿಕ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ವಲಯ (ಪ್ರತಿ ಚ.ಕಿ.ಮೀ.ಗೆ 500ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ)
2. ಸಾಧಾರಣ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ವಲಯ (ಪ್ರತಿ ಚ.ಕಿ.ಮೀ.ಗೆ 251 ರಿಂದ 500 ವರೆಗೆ)
3. ವಿರಳ ಜನಸಾಂದ್ರತೆಯ ವಲಯ (ಪ್ರತಿ ಚ.ಕಿ.ಮೀ.ಗೆ 250ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ)

8. ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿಣಾಮಗಳಾವವು?
• ಅಧಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದ ನಿರುದ್ಯೋಗ ಸಮಸ್ಯೆ, ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಪೌಷ್ಟಿಕಾಂಶದ ಕೊರತೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
• ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಾಗೂ ನಾಗರಿಕ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಅಧಿಕ ಒತ್ತಡ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
• ಕಡಿಮೆ ತಲಾವಾರು ಆದಾಯ , ನಿದಾನಗತಿಯ ಆರ್ಥಿಕಾಭಿವೃದ್ಧಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು, ವಸತಿ ಸಮಸ್ಯೆ ಇತ್ಯಾದಿ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳು ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ.

9. ಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ನಗರಗಳಿಗೆ ವಲಸೆ ಹೋಗುವದರಿಂದ, ನಗರಗಳ ಮೇಲುಂಟಾಗುವ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಅಥವಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಾವವು?
• ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇ±ದಿÀಂದ ನಗರUಳಿÀಗೆ ಹೆZುÀ ್ಚ ವಲಸೆ ಹೋಗುವ ಕಾರ್ಮಿಕರು ನೆಲೆಸಲು ಸ್ಥಳವಿಲ್ಲದೆ ಕೋಳಗೇರಿಗಳು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತವೆ.
• ನೀರು, ವಿದ್ಯುತ್, ರಸ್ತೆ, ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮೊದಲಾದ ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ಉಂಟಾಗಿ ದೊರೆಯದಂvಹ À ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯುಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
• ವ್ಯಭಿಚಾರ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಅನೈತಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬಹುತೇಕ ವಲಸೆಗಳು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ.
• ಉದ್ಯೋಗವಕಾಶಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೊಲೆ, ಸುಲಿಗೆ, ದರೋಡೆ, Wಂμಂಜuಇ ಮೊದಲಾದವುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
• ವಲಸೆ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನಸಾಂದ್ರತೆ ಹಾಗೂ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುವದು.

9. ವಲಸೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಕ್ರಮಗಳಾವವು?
1. ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯಗಳನ್ನು ನಗರಗಳ ಹೊರಗೆ ನಿರ್ಮಿಸುವದು.
2. ಗ್ರಾಮೀಣ ಕಸುಬು ಉಪಕಸುಬುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಧಾನ್ಯತೆ ನೀಡುವುದು.
3. ನಗರ ಹಾಗೂ ಸುತ್ತಲಿನ ಗ್ರಾಮೀಣ ವಸತಿಗಳ ನಡುವೆ ಸಾರಿಗೆ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸುವದು.

11. ವಿರಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಅಂಶಗಳು ಯಾವವು?
• ಪ್ರವಾಹಗಳು,
• ಭೂಕಂಪಗಳು,
• ಮರುಭೂಮಿ ಪ್ರದೇಶಗಳು
• ಚಂಡಮಾರುತಗಳು,
• ಇತರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಕೋಪಗಳು

12. ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಕೈಗೊಂಡಿರುವ ಕ್ರಮಗಳಾವವು?
   ಭಾರತ ಸರಕಾರವು ತ್ವರಿತಗತಿಯಲ್ಲಿ ಏರುತ್ತಿರುವ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಹಲವಾರು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ
• ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆ,
• ಮಹಿಳಾ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆ,
• ಶಿಶು ಮರಣ vಡ Éಗಟ್ಟುವದು,
• ಪ್ರಚಾರ ಜಾಹಿರಾತು, PುÀಟುಂಬ
• ಯೋಜನಾ ಶಿಬಿರಗಳು ಮುಂತಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

13. ವಲಸೆಗೆ ಕಾರಣಗಳೇನು?
   ಮದುವೆ, ನೌಕರಿ, ವ್ಯಾಪಾರ, ಉತ್ತಮ ಜೀವನ ಹುಡುಕಾಟ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಭದ್ರತೆ,ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯ ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಜನರು ಮೂಲ ಸ್ಥಳದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಬಂದು ನೆಲೆಸುತ್ತಾರೆ.

13. ಭಾರತ ನಕಾಶೆ ರಚಿಸಿ ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿರಿ
1. 23 1/2º ಉತ್ತರ ಅಕ್ಷಾಂಶ (ಕರ್ಕಾಟಕ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ ವೃತ್ತ)
2. 82 1/2º ಪೂರ್ವ ರೇಖಾಂಶ.
3. ನರೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು
4. ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳು, ಪೂರ್ವ ಘಟ್ಟಗಳು, ಅರಾವಳಿ ಬೆಟ್ಟಗಳು,
5. ರೂಯ್ಲಿ, ಗಂಗಾನಗರ, ಮಾಸಿನ್‍ರಾಮ್,
6. ದಾಮೋದರ ನದಿ ಕಣಿವೆ ಯೋಜನೆ, ಭಾಕ್ರಾನಂಗಲ್ ಯೋಜನೆ, ಕೋಸಿ ಯೋಜನೆ
7. ಹಿರಾಕುಡ್ ಯೋಜನೆ, ತುಂಗಭದ್ರಾ ಯೋಜನೆ, ನರ್ಮದಾ ನದಿ ಕಣಿವೆ ಯೋಜನೆ.
8. ನರ್ಮದಾ ನದಿ, ಕಾವೇರಿ ನದಿ, ಗಂಗಾ ನದಿ, ಮಹಾನದಿ, ಕೃಷ್ಣಾ ನದಿ, ಕೋಸಿ ನದಿ,
9. ಮುಂಬಯಿ, ಕಲ್ಲತ್ತಾ, ಚನ್ನೈ, ದೆಹಲಿ
10. ಕೆಮ್ಮಣ್ಣುಗುಂಡಿ, ಹೊಸಪೇಟ್, ಸೊಂಡುರು, ಕುದುರೆಮುಖ, ಹಟ್ಟಿ ಚಿನ್ನದ ಗಣಿ,
11. ಝರಿಯಾ, ದಿಗ್ಬಾಯಿ, ಅಂಕಲೇಶ್ವರ, ಬಾಂಬೆ ಹೈ, ಬಾರಾಮರ್,
12. ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರುಗಳು & ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಗಳು